Osteoarthritis (artrose) bij hond en kat - geen genezing, wel behandeling
Osteoarthritis of artrose is een chronische gewrichtsziekte die wordt veroorzaakt door afbraak van het kraakbeen in het gewricht. Dit leidt tot ontstekingsreacties in het gewricht, verminderde beweeglijkheid en pijn. De afbraak van kraakbeen kan door ouderdom veroorzaakt worden (primaire OA) of secundair zijn na een beschadiging in het gewricht. Echte genezing is (vooralsnog) niet mogelijk, de behandeling is erop gericht het voortschrijden van de ziekte te vertragen en de kwaliteit van leven voor uw hond of kat te verbeteren.
De ontwikkeling van osteoarthritis (OA)
De internationale naam voor artrose is osteoarthritis. Osteoarthritis is een chronische gewrichtsziekte die wordt veroorzaakt door afbraak van het kraakbeen in het gewricht. Dit leidt tot ontstekingsreacties in het gewricht, verminderde beweeglijkheid en pijn. Het verlies van kraakbeen is het duidelijkste kenmerk van OA. OA is een ziekte van het kraakbeen en het onderliggende (subchondrale) botweefsel.
Osteoarthritis ontwikkelt zich primair in het kader van het ouderdomsproces of secundair na een beschadiging in het gewricht, zoals een chronische instabiliteit van de voorste kruisband in de knie of een ontsteking na een chirurgische ingreep. Hierbij komen cytokines vrij, welke veranderingen in de kraakbeenstofwisseling teweegbrengen, waardoor vernietiging en verlies van het kraakbeen optreedt. Als resultaat van deze processen verdikt het zachte weefsel rond de gewrichten, ontwikkelen zich osteophyten, komen ontstekingsmediatoren vrij en worden de symptomen van OA zichtbaar.
De diagnose van artrose bij hond en kat
Artrose kan in alle gewrichten voorkomen, maar we zien het bij honden en katten het vaakst in elleboog, heup en knie. De diagnose wordt gesteld aan de hand van de klinische verschijnselen, de historie en lichamelijke onderzoek (symptomen van pijn en verminderde beweeglijkheid), en met behulp van röntgenfoto's en artroscopie. Röntgenfoto's laten slechts een deel van de veranderingen zien. Artroscopie is de gouden standaard voor de beoordeling van het kraakbeen (zie ook het artikel over artroscopie).
De Outerbridge classificatie van 0 tot 4 geeft de mate van slijtage/erosie van het kraakbeen aan:
- Outerbridge 0: Glad oppervlak
- Outerbridge 1: Geringe fibrillatie/ruw oppervlak
- Outerbridge 2: Gefibrilleerd oppervlak met geringe verdikte beschadigingen
- Outerbridge 3: Diepe beschadigingen met omliggende schade
- Outerbridge 4: Grote oppervlakken met ernstige schade
De behandeling van osteoarthritis of artrose
Osteoarthritis is niet te genezen, behandeling is erop gericht het voortschrijden van de ziekte te vertragen en de kwaliteit van leven voor het dier te verbeteren. De behandeling van OA is veelzijdig en is meestal een multi-therapie. Elke succesvolle strategie vraagt om een eigenaar die accepteert dat het om een levenslange behandeling gaat met een multi-modale benadering en dat er geen enkelvoudige "wonder behandeling" bestaat.
De multi-modale behandeling is in verschillende gebieden te verdelen:
- Het lichaamsgewicht: Een goede lichamelijke conditie met zo nodig behandeling van vetzucht (obesitas) zodat een slanke lichaamsbouw bereikt wordt, is een absolute voorwaarde voor het OA management.
- Lichaamsbeweging: Korte periodes van lichte oefeningen en of beweging zijn beter dan lange stevige oefeningen en wandelingen. In samenhang hiermee zijn fysiotherapie en hersteloefeningen de beste manier om de gewrichtsfunctie en lichaamsconditie te herstellen.
- NSAID medicatie: Deze blokkeren ontstekings- en degeneratieve processen. De laagst mogelijke effectieve dosering wordt gebruikt, zodat bijwerkingen kunnen worden beperkt.
- Chondroprotectiva: Hiertoe behoren glucosamine, chondroïtine, glycosaminoglycanen en natriumhyaluronaat. Deze stoffen vertragen de katabole processen (afbraak), stimuleren de anabole processen (opbouw) en ondersteunen zo het herstel van het kraakbeen. Deze stoffen worden als voedingssupplement of in dieetvoer gegeven.
- Essentiële vetzuren en anti-oxidantia: Essentiële vetzuren uit visolie (de omega-3 vetzuren EPA en DHA) verminderen de aanmaak van prostaglandines in ontstekingsprocessen, zodat deze worden afgezwakt. Van deze vetzuren is wetenschappelijk bewezen dat ze een gunstig effect hebben op de klachten en het remmen van artrose. Ook het specerij kurkuma of geelwortel (Curcuma longa) wordt als anti-oxidans in dieetvoedingen gebruikt om de gewrichtsfunctie te verbeteren, maar hiervoor kon nog geen afdoende wetenschappelijk bewijs worden gevonden. Voorzichtigheid met voedingssupplementen is geboden, omdat niet alle supplementen werkzaam of onschuldig zijn en sommige interfereren met andere medicatie!
- ACP behandeling: de natuurlijke genezing bij osteo artrose. Scrol hiervoor verder naar beneden in deze tekst.
- Andere vormen van chronische pijnbestrijding: Acupunctuur, tramadol, codeïne, gabapentine kunnen gebruikt worden, vooral bij acute oplevingen van deze chronische aandoening.
Overige benaderingen:
- Gentherapie: Ontwikkelingen om de genen die OA reguleren te beïnvloeden, kunnen in de toekomst de benadering van OA veranderen.
- Stamceltherapie: Deze komen nu beschikbaar en lijken positieve invloed uit te kunnen oefenen op OA.
- Chirurgie: Een chirurgische benadering is acceptabel wanneer er een aantoonbare verbetering optreedt voor de patiënt. Hieronder vallen:
- Resurfacing (herstel van kraakbeendefecten)
- Micro-fracture (stimulatie doorbloeding van subchondraal bot)
- Osteochondral Autograft Transfer System (transplantatie van een osteochondraal weefsel)
- Osteochondral Allograft (tranplantatie van osteochondraal weefsel van een andere hond)
- Het gebruik van osteotomie in het management van gewrichtsaandoeningen
- Total joint replacement (vervangen van het totale gewricht, zie ook het artikel over heupprothese)
ACP behandeling
Behandeling met Autologous Conditioned Plasma (lichaamseigen geconditioneerd plasma) maakt gebruik van de natuurlijk eigenschappen van het lichaam zelf. Het ACP wordt bereid uit het eigen bloed van het dier en bevat veel bloedplaatjes met groeifactoren waardoor cellen in pezen, spieren en gewrichten aangezet worden tot het produceren van hyaluronzuur. Dit remt pijnlijke ontstekingsreacties en stimuleert het herstel van weefsel nadat het is ingespoten in het aangedane weefsel of gewricht. Hierdoor wordt bij osteoarthritis een langdurige verbetering van de klachten bereikt hetgeen tot een jaar kan aanhouden waardoor uw dier minder of geen NSAID's meer hoeft te gebruiken en nier-, maag- en darmproblemen voorkomen kunnen worden.
Een behandeling met ACP
- Maakt gebruik van natuurlijke helende eigenschappen van het lichaam zelf
- Vermindert of maakt gebruik van NSAID's (pijnbestrijding) overbodig gedurende lange tijd (tot een jaar)
- Kan daardoor voorkomen dat nier-, maag- en darmproblemen ontstaan
Een kleine hoeveelheid bloed van uw dier wordt m.b.v. een speciaal ontworpen injectienaald opgenomen. Het bloed ondergaat een centrifuge proces van 5 minuten dat de bloedplaatjes en andere heilzame groeifactoren uit het bloed scheidt en concentreert. Het plasma dat deze bloedplaatjes en groeifactoren bevat, wordt vervolgens toegediend op de plek van letsel (in het gewricht). Het beste effect wordt bereikt door deze behandeling twee of drie keer te herhalen met een tussenpoos van 7 dagen.
Tags: