Heupprothese of heupimplantaat bij de hond
Wanneer uw hond ernstige artrose door heupdysplasie, een gebroken heup of heupluxatie heeft, kan een heupprothese of heupimplantaat uw hond er weer helemaal bovenop helpen. Afhankelijk van de gesteldheid van het heupgewricht kan een Total Hip Replacement (THR) of een Partial Hip Replacement (PHR) een uitstekende optie zijn om uw hond nog jarenlang van een pijnvrij leven te laten genieten.
Laatst bijgewerkt: Juni 2021
Wanneer uw hond heupdysplasie met ernstige artrose heeft
Uw hond is gediagnosticeerd met ernstige artrose door heupdysplasie. Heupdysplasie bij de hond is een afwijkende ontwikkeling, waarbij het heupgewricht abnormaal is gevormd. Door de veranderde biomechanica van het heupgewricht ontwikkelt zich al op jonge leeftijd osteoartritis, ook wel artrose deformans genoemd. Dit veroorzaakt (veel) pijn bij uw hond.
De symptomen die u bij uw hond kunt waarnemen zijn moeite met opstaan en springen, stijfheid, kreupelheid, rusteloosheid, weerstand om zich in te spannen en te spelen.
Indien medicamenteuze behandeling, inclusief bewegingsmanagement, gewichtscontrole en intensieve pijnstilling, onvoldoende resultaat oplevert, is een heupprothese ("nieuwe heup", kunstheup) een uitstekende optie.
Andere indicaties voor een heupprothese (kunstheup)
Naast een beschadigd heupgewricht door artrose vanwege heupdysplasie, kunnen ook heupluxatie (heup uit de kom) en botbreuken in het heupgewricht een indicatie voor een heupimplantaat zijn. Contra-indicaties voor een heupprothese zijn honden in slechte gezondheid, uitgebreide huidinfecties, infecties in het lichaam en infecties in het heupgewricht.
De minimum leeftijd van de hond om in aanmerking te komen voor een heupprothese is 10 maanden. Er is geen maximum leeftijd.
Total Hip Replacement (THR) of Partial Hip Replacement (PHR)
Bij een heupprothese (THR) worden de heupkop en heupkom verwijderd en vervangen door een keramische heupkop en een heupkomprothese. Indien de heupkom nog normaal van vorm en gezond is kan een Cupless heupprothese gebruikt worden, waarbij alleen de heupkop wordt vervangen (Partial Hip Replacement, PHR). Heupprotheses kunnen met cement of cementloos geplaatst worden. Cementloos geniet tegenwoordig de voorkeur, omdat de natuurlijke bot-ingroei de prothese na de operatie verder vast zal zetten, terwijl door mogelijke afbraak van het lichaamsvreemde bot-cement ontstekingsreacties of botafbraak kunnen ontstaan en de heupprothese na verloop van tijd juist los kan laten.
In Dierenkliniek Beneden-Leeuwen worden (cementloze) heupimplantaten van KYON, Zwitserland toegepast (https://www.kyon.ch/).
"What is Total Hip Replacement?"
Engelstalig animatiefilmpje van de fabrikant van de heupimplantaten waarin zeer vereenvoudigd uitgelegd wordt hoe een volledige heupprothese geplaatst wordt.
De operatie om een heupimplantaat te plaatsen
Uiteraard wordt eerst uitgebreid met u besproken of een heupimplantaat voor uw hond de juiste behandeling is om uw hond weer pijnvrij te kunnen laten rennen en spelen.
Ter voorbereiding worden een aantal onderzoeken gedaan:
- Algemeen lichamelijk onderzoek.
- Uitgebreid bloedonderzoek.
- Standaard röntgenopnames en aanvullend röntgenonderzoek.
- Bacteriologisch onderzoek en gevoeligheidsbepaling van het gewrichtsmeer (synovia) en eventueel van de heupkop of de heupkom
- Pathologisch onderzoek van de heupkop of de heupkom bij verdenking op tumoren.
Tijdens de operatie worden de heupkom en de heupkop verwijderd en vervangen door een heupimplantaat dat is afgestemd op de anatomie van uw hond. De heupprotheses van KYON die wij bij Dierenkliniek Beneden-Leeuwen gebruiken zijn modulair van opbouw, wat betekent dat voor elke hond de optimale combinatie van implantaten gebruikt kan worden. Welke dit zijn, wordt vooraf bepaald aan de hand van het voorbereidende röntgenonderzoek. In het animatiefilmpje hierboven (van de fabrikant van de heupimplantaten) wordt de procedure zeer vereenvoudigd weergegeven.
De plaatsing van een heupprothese is een uitgebreide operatie. Uw hond wordt onder narcose gebracht en aan de beademingsapparatuur gelegd. Alle vitale functies van uw hond worden continu gemonitord met geavanceerde bewakingsapparatuur. Het vervangen van de aangedane heupkop en heupkom door een heupimplantaat gebeurt via een 10 tot 15 cm lange huidsnede ter hoogte van het heupgewricht. De spieren en andere weefsels worden zoveel mogelijk ontzien, maar moeten toch gemanipuleerd worden om het heupgewricht te bereiken. Na het verwijderen van de aangedane delen van het heupgewricht wordt het overblijvende bot voorbereid om de heupprothese te kunnen inpassen. Vervolgens worden de heupkop- en heupkomimplantaten cementloos geplaatst. Na de plaatsing wordt met röntgenfoto's gecontroleerd of de implantaten goed gepositioneerd zijn. Dan worden spieren en omliggende weefsels weer gehecht en wordt de operatie wond gesloten. Tenslotte wordt uw hond onder begeleiding weer wakker gemaakt.
Uw hond kan in overleg nog enkele dagen in de kliniek blijven om het initiële herstel goed te begeleiden. De meeste honden kunnen de dag na de operatie weer staan en lopen, maar het is zeer belangrijk dit zoveel mogelijk te beperken. Na een kort verblijf in de kliniek kan uw hond weer naar huis. Dan begint het uiterst belangrijke traject van herstel en revalidatie thuis!
Om de toestand van de heupprothese te monitoren zijn controles na de operatie aan te bevelen: na 12 dagen, 2 maanden, 6 maanden, 12 maanden en daarna jaarlijks. Tijdens deze controles wordt een algemeen lichamelijk onderzoek verricht en worden röntgenopnames gemaakt om de toestand van de heupprothese te beoordelen en te monitoren.
Bij beiderzijdse heupproblemen wordt in eerste instantie de slechtste heup het eerste behandeld. In 80% van de gevallen is de behandeling van de andere heup niet nodig, met de aantekening dat hierover geen eenduidige consensus is.
Het herstel- en revalidatie traject na het plaatsen van de heupprothese
Zorgzame en nauwkeurige revalidatie na een heupprothese operatie is de sleutel tot succes. Het is belangrijk dat deze honden na het plaatsen van een heupprothese zorgvuldig worden verzorgd en begeleid om schade aan de geopereerde heup te voorkomen.
Niet alleen de operatie wond moet genezen, maar ook de spieren en omliggende weefsels (kapsels) moeten zich weer herstellen om het nieuw geplaatste heupgewricht goed op zijn plaats te houden en te ondersteunen. Er komen immers bij beweging grote krachten op het gewricht te staan. Bovendien zal het (lichaamseigen) bot zich in en om het implantaat heen vormen, waardoor de heupprothese goed geïntegreerd wordt en het heupgewricht weer volledig belastbaar is.
De genezing van de huidwond zal tien dagen duren, herstel van kapsels en spieren en de botintegratie is naar verwachting pas na ongeveer 3 maanden voldoende om het heupgewricht volledig te belasten.
Het herstel- en revalidatieschema ziet er in het algemeen als volgt uit:
- Gedurende 5 tot 7 dagen wordt antibiotica gegeven.
- Gedurende 4 weken worden pijnstillers gegeven.
- Gedurende 3 weken worden rustgevende middelen gegeven bij overactieve en onrustige honden.
- Gedurende deze eerste 4 weken mag uw hond alleen lopen om zijn noodzakelijke behoeften te doen (absolute kennelrust).
- Indien nodig is een draagband onder de buik gedurende de eerste week aan te bevelen.
- Laat de hond niet op een gladde ondergrond lopen (zoals bijvoorbeeld parket).
- De hond mag alleen aan de riem uit zijn kamerkennel gelaten worden om alle beweging zoveel te controleren.
- Gedurende in totaal 3 maanden moet de hond in huis in een beperkte ruimte verblijven, bijvoorbeeld een kamerkennel.
- Nog steeds geldt dat uw hond alleen aan de riem mag lopen en niet op een gladde ondergrond.
- De activiteit mag gedurende de weken langzaam opgevoerd worden. Na de eerste 4 weken absolute kennelrust mag uw hond 2 tot 3 keer daags 5 minuten aan de korte riem wandelen.
- Deze wandelingen kunnen elke week met 5 minuten verlengd worden tot wandelingen van 20 minuten.
- Deze 20 minuten wandelingen worden gedurende 4 weken volgehouden.
- Volledige activiteit is na 3 maanden mogelijk.
- Fysiotherapie is gedurende de eerste 3 maanden géén optie, pas daarna.
"How to care for your dog after THR?”"
Engelstalig animatiefilmpje van de fabrikant van de heupprothese waarin kort uitgelegd wordt hoe u uw hond de maanden na de heupimplantatie moet verzorgen.
Mogelijke complicaties na het plaatsen van de heupprothese
Naast een klein risico voor de anesthesie zoals bij iedere operatie onder narcose, komen de volgende complicaties voor na het plaatsen van een heupprothese:
- luxatie van de heupkop (4.3%)
- loslaten van de heupkom (2.5%)
- loslaten van de heupstam van de heupkop (0.9%)
- infecties (1,1%)
- dijbeenbreuk (1,1%)
- breuk van de heupkom (0.9%)
Deze complicaties zijn ernstig, maar zijn in principe allemaal op te lossen. Dit zal vooraf met u besproken worden.
Wat zijn de voordelen van een heupprothese?
Het belangrijkste voordeel van een heupprothese is het vervangen van een pijnlijk gewricht. Honden kunnen zeer goed pijn verbergen. Op het moment dat het betreffende heupgewricht is vervangen zal de activiteit en houding van uw hond indrukwekkend verbeteren.
Na het genezingsproces van de heupprothese zal in de meeste gevallen gestopt kunnen worden met de pijnmedicatie, die nodig was om de heupgewrichtspijn en de osteoartritis onder controle te houden. Een heupprothese gaat een hondenleven lang mee.
Met de komst van de 6de generatie cementless total hip of partial hip replacement implantaten van KYON, Zwitserland, zijn de vooruitzichten voor honden, die een heupprothese nodig hebben, zeer goed te noemen. Studies hebben aangetoond dat 90 tot 95% van de honden goed tot uitstekend kunnen functioneren met een heupprothese.
Een heupprothese zorgt er voor dat uw hond jarenlang van een pijnvrij leven kan genieten, iets dat met een misvormde heup niet mogelijk zal zijn.
Iedere hond is verschillend, plaatsing van een heupimplantaat is maatwerk
Bovenstaande is een algemene beschrijving. Iedere hond is verschillend, daarom kunnen er voor elke hond individuele variaties zijn. Dit zal uitgebreid met u worden besproken. Neemt u contact op met Dierenkliniek Beneden-Leeuwen voor meer informatie.
Tags: